Trẻ bị nứt hậu môn vì táo bón

Táo bón tuy chỉ là triệu chứng nhỏ, không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống nhưng lại gây nhiều phiền toái cho bệnh nhân.

Ở nhiều người, táo bón chỉ đơn thuần là ít đi đại tiện nhưng đối với một số người khác lại có nghĩa là phân cứng, phân khô, đại tiện phải gắng sức rặn hay là cảm giác còn phân trong ruột sau đại tiện.

Có rất nhiều nguyên nhân gây táo bón như sốt cao; do dùng thuốc; thói quen đi đại tiện không đều; chế độ ăn nhiều đạm, ít chất xơ; căng thẳng thần kinh; tổn thương trong ống tiêu hóa... Riêng ở trẻ em, nếu trong độ tuổi học đường, thường là do chế độ ăn không đủ nước và chất xơ; chế độ ăn đặc biệt với thức ăn nhanh, giàu chất béo (thịt rán, sữa, trứng khuấy sẵn) và đường (kẹo, nước ngọt nhiều đường) thường có thể bị táo bón thường xuyên hơn.

Táo bón cũng xuất hiện sau khi trẻ trải qua một thời gian viêm nhiễm, không khỏe. Trong khi bị ốm, bé thường không uống đủ lượng nước cần thiết khiến chất thải trở nên rắn và rất khó di chuyển. Những chất thải này sẽ gây xước hậu môn và là nguyên nhân gây ra bệnh nứt hậu môn.

Ở trẻ nhỏ, táo bón có thể xảy ra khi chuyển từ sữa mẹ sang dùng sữa bò hoặc từ thức ăn cho trẻ nhỏ sang thức ăn đặc. Stress cũng có thể dẫn tới táo bón. Trẻ có thể bị táo bón khi chúng lo lắng về điều gì đó, chẳng hạn như khi bắt đầu đi học ở trường mới hoặc gặp vấn đề gì đó rắc rối ở nhà.

Một số trẻ bị táo bón do mắc phải hội chứng ruột kích thích, có thể xảy ra khi bị stress hoặc khi ăn phải thức ăn quá nhiều chất béo hoặc gia vị. Cũng cần chú ý trong một số trường hợp táo bón kéo dài có thể là dấu hiệu của một bệnh lý thực thể nào đó như dài đại tràng, trĩ… Vì vậy, cần đưa trẻ đến bác sĩ để thăm khám nếu táo bón kéo dài.

Để phòng bệnh táo bón, cần tập cho trẻ có thói quen đại tiện đúng giờ, những ngày đầu chưa quen nên trẻ không đại tiện được cũng không sao, cứ kiên trì, đúng giờ cho trẻ ngồi vào bô như vậy (khoảng 10-15 phút), khoảng vài tuần sau là có thể tạo thành phản xạ; tăng cường rau xanh trong bữa ăn của trẻ như rau cần, hẹ... kết hợp hoa quả (cam, bưởi, đặc biệt là chuối); uống nước đun sôi để ấm. Ngoài ra, có thể cho trẻ uống một chút nước mật ong vào sáng sớm, mỗi lần uống không ít hơn 60 ml và pha bằng nước sôi.

Khi trẻ táo bón, bạn có thể xoa bụng cho trẻ để giúp nhuận tràng, bằng cách cho trẻ nằm ngửa trên giường rồi dùng phần gốc bàn tay phải áp sát vào phần cơ bụng trẻ, từ bụng trên bên phải xoa sang bụng trên bên trái rồi xuống đến bụng dưới bên phải, cứ xoa, xoay, day, đẩy như vậy rồi lại tiến hành theo chiều tuần tự ngược lại. Không làm nặng tay quá và mỗi lần xoa trong 10 phút, mỗi ngày xoa 2-3 lần cho đến khi nào trẻ thông đại tiện được. Sau đó, tiếp tục xoa như thế trong vòng 1 - 2 tuần nữa để củng cố hiệu quả chữa trị.

Theo Bs Nguyễn Bạch Đằng

Học viện Quân y 10